زوبین
مکث شروین امیدوار بر زندگی و سیاست
Saturday, June 03, 2006
رهپویان صلح هم به جاسوسی متهم شدند
قریب به دو هفته پس از انتشار خبر سفر یک گروه صلح طلب امریکایی به تهران،دو تن از اعضای مجلس در تذکری به وزیر خارجه خواستار توضیح درباره هویت و دلایل حضور برخی از اعضای "رهپویان صلح" در کشور شدند.این در حالی است که بیست و یک امریکایی و یک انگلیسی که در این سفر شرکت داشته اند،ازهنگام ورود خود به ایران در بیستم اردیبهشت،تاکنون توسط برخی از رسانه های راستگرا،و از جمله روزنامه جمهوری اسلامی به عنوان گروهی مشکوک معرفی شده اند.در ماه گذشته حضور نیز،چند مهمان امریکایی و ازجمله ویلیام میلر،کنسول سابق امریکا در اصفهان،درهمایش هسته ای که مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام،با حضور مقامات عالی رتبه و از جمله رهبر جمهوری اسلامی برگزار کرد،با تهاجم رسانه ای برخی از رسانه های نزدیک به راستگرایان تندرو قرار گرفت.بیش از دو ماه است که مذاکره با امریکا با خواست و اراده سران حکومت دیگر جزو خطوط قرمز جمهوری اسلامی نیست،و نگارش و ارسال نامه محمود احمدی نژاد به رییس جمهور امریکا،حتا در تریبون نماز جمعه تهران به عنوان "الهام الهی" تبلیغ شده است.راستگرایان تندرو اما هنوز هر گونه تماس با امریکا را که از کانال های غیرخودی صورت بگیرد،مشکوک دانسته،و آن را مورد هجوم قرار می دهند.برخی ناظران معتقدند که دعوای راستگرایان بر سر این است که امریکا کدام طیف تندرو یا سنتی را به عنوان طرف مذاکره و تماس خود بشناسد.
اتهام کهنه،روش کهنه تر
اگر چه خبر سفر یک گروه 22 نفره از موسسه مذهبی و غیر انتفاعی رهپویان صلح ابتدا در رسانه های خارج از ایران انتشار یافت اما خبرگزاری مهر،به محض ورود این گروه به تهران در بیستم اردیبهشت ماه،خبر ورود این هیات را به کشور منتشر کرد.این خبرگزاری در معرفی مهمانان امریکایی نوشت "گروه رهپویان صلح متشکل از فعالان آمریکایی و انگلیسی با هدف رفع اختلاف و بدگمانی ها بین ایرانی ها و آمریکائی ها وارد تهران شده اند".این خبرگزاری به نقل از حسین علیزاده یکی از اعضای این گروه نوشت که:"در این گروه روحانیون مذهبی از فرق مختلف مسیحیت ، یک خانم مسلمان و اسلام شناس آمریکایی ، یک ناشر و یک پزشک و چند نفر دیگر هم وجود دارند که در حوزه های تحقیقاتی کار می کنند".مهر در ادامه اعضای دیگر گروه را استادان دانشگاه در حوزه مطالعاتی خاورمیانه ، دانشجو، نویسنده و "لی لی یو" یک هنرمند برجسته چینی الاصل که خالق یک اثر مهم هنری است و یک انگلیسی که نقاش است،معرفی کرده و خبر داد که این گروه 22 نفره "با هدف رفع اختلاف و بدگمانی ها بین ایرانی ها و آمریکائی ها" وارد تهران شده اند.بر اساس گزارش خبرگزاری مهر چند نفر دیگر از فعالان سیاسی ، اجتماعی از جمله "دیوید رابینسون" رییس نهضت ملی کاتولیک آمریکا نیز در بین اعضای این هیئت قرار دارند و در تلاش برای ایجاد تفاهم بین مردم ایران و آمریکا،سفر به ایران را برگزیدند،"چرا که گروه معتقدند که با آشنایی نزدیک با ایران،این گروه قادر خواهد بود مانع از آن شود که آمریکاییان به طور چشم بسته تبلیغات جاری در مورد پلید جلوه دادن ایران را قبول کنند".
سه روز پس از ورود نمایندگان رهپویان صلح،و همزمان با دیدار این گروه با مجروحان شیمیایی در تهران،اما روزنامه جمهوری اسلامی،و روزنامه رسالت از "تحرکات یک گروه امریکایی و سفر مشکوک" آنان به ایران خبر دادند.حساسیت راستگرایان تا آن جا پیش رفت که روزنامه جمهوری اسلامی در ستون جهت اطلاع خود،در طول روزهای گذشته به طور مرتب اخباری را به این گروه اختصاص داد.این روزنامه چهار روز بعد از ورود رهپویان صلح نوشت:"راديوهاي بيگانه از ورود 22 آمريكائي و يك انگليسي به ايران تحت پوشش صلح خواهي و جلوگيري از جنگ بر سر برنامه اتمي ايران خبر ميدهند.از سفر اين هيئت هيچ خبري توسط رسانه هاي رسمي ايران داده نشده و مشخص نيست آيا ميان برنامه ريزي اين سفر با ارسال نامه رئيس جمهور به بوش،هماهنگي قبلي وجود داشته يا خير. اعضاي اين هيئت قصد دارد 10 روز در ايران بماند و با گروه هاي فعال مدني ،رهبران مذهبي و مردم عادي ملاقات كنند و هدف خود را دنبال نمايند".خبرگزاری آریا نیز در خبری با عنوان "22 آمریکایی در ایران/ رهپویان صلح یا …؟!" نوشت که:" مقامات ايرانی هنوز نسبت به سفر رهپويان صلح به ايران اظهار نظری نکرده اند".روزنامه جمهوری اسلامی در ادامه تحت نظر قرار دادن سفر این گروه به ایران،در ششمین روز حضور آن ها در کشور نوشت که:" فردي كه خود را حسين عليزاده ،مسئول تنظم برنامه سفر هيات آمريكايي به ايران معرفي مي كرد،در تماسي با روزنامه... اظهار داشته که : اين افراد نمايندگان مذاهب مختلف هستند كه هيچگونه ماموريت و نمايندگي از طرف دولت آمريكا ندارند. وي افزود : ماموريت اين هيئت صرفا تبليغ دوستي دوجانبه و صلح طلبي است".این روزنامه که در طول سال های فعالیتش همواره به انتشار امنیتی و اطلاعاتی مبادرت کرده،و حتا در هفته های اخیر اخباری از داخل بازداشتگاه رامین جهانبگلو را نیز منتشر کرده،درادامه نوشت که تاکنون سئوالش"در اين زمينه كه اين هيات با هماهنگي كدام دستگاه دولتي يا غيردولتي موفق به اخذ ويزا و برنامه ريزي سفر به ايران شده و غير از آنچه ادعا مي كند در پي چه اهدافي است بي پاسخ مانده است".اما یک روز بعد "سرنخ این ماجرای مشکوک" را پیدا کرده،و نوشت که"تحركات چند روز اخير گروه 22 نفره آمريكائي كه براي يك اقامت 10 روزه وارد ايران شده اند،تا حدودي سرنخ هاي اين ماجراي مشكوك را به دست داده است".جمهوری اسلامی در ادامه افشای "سرنخ" نوشت که "اين گروه كه نام خود را « انجمن رهپويان صلح » گذاشته و متشكل از يك انگليسي و 22 آمريكائي است،از پژوهشكده مهندسي و علوم پزشكي جانبازان ديدار كرده و دكترين فرانسيس پاسيون،عضو اين انجمن،گفته است مجروحان شيميائي ايران،عليرغم تبليغات منفي خارجي،مظلوم ترين مجروحان جنگي دنيا هستند".بازدید از خبرگزاری میراث فرهنگی از جمله "تحرکات مشکوک" مورد نظر روزنامه جمهوری اسلامی بوده و در ادامه نیز این افشاگری که:" اطلاعات غيررسمي حكايت از وجود هماهنگي هائي ميان سازمان ميراث فرهنگي و اين گروه براي سفر به ايران دارد".اندکی بعد این روزنامه باردیگر از تشخیص درست خود خبر داده و نوشت:"همانطور كه ديروز در اين ستون اشاره شد،عامل پشت پرده سفر هيئت 22 نفره آمريكائي به ايران،سازمان ميراث فرهنگي است".این تشخیص البته به دنبال آن منتشر شد که مسئول امور ايران موسسه رهپويان صلح با ارسال نامه اي به روزنامه جمهوری اسلامی بر این نکته تاکید کرد که:"برخلاف ادعاي مطرح شده توسط نويسنده ستون جهت اطلاع ،در مورد سفر هيئت ما به ايران هيچ چيز مشكوك و مرموزي وجود ندارد.تمامي اعضاي ما طبق روال قانوني و با اخذ مجوزهاي مربوطه از سوي وزارت محترم امورخارجه و سازمان ايرانگردي و جهانگردي وارد ايران شده اند".
دعوا بر سر صندلی
اگر چه برخی از صاحب نظران بر این عقیده اند که مقامات جمهوری اسلامی از دورران ریاست جمهوری اسلامی محمد خاتمی به این نتیجه رسیده اند که مذاکره مستقیم با امریکا،کم هزینه ترین راه برای بقای جکومت اسلامی در ایران است اما به نظر می رسد که آن ها در برابر اجرای تصمیم خود،حداقل از دو مانع عمئه در پیش داشته اند.نخستین مشکل آن ها تابوی مذاکره با امریکا،وعادی سازی رابطه با این کشور بوده چرا که جمهوری اسلامی بخش بزرگی از سرکوب مخالفان و منتقدان خود را همواره با "وابستگی آنها به امریکا" گره زده،و از دشمنی با امریکا حداقل خاموش کردن صدای مخالفان سود جسته است.وقتی محمد خاتمی در سال های نخست ریاست جمهوریش در گفت و گو با گزارشگر سی ان ان،از دیوار بی اعتمادی سخن گفت،نه تنها مورد انتقاد و اعتراض شدید راستگرایان قرار گرفت بلکه حتا قوه قضاییه کشور با صدور دستوری هرگونه مذاکره با امریکا را جرم قلمداد کرد،و به تبع مقامات دولت اصلاحات در صورت مذاکره مجرم شناخته می شدند.این ماجرا اما در روزهای پایانی سال گذشته،و با انتشار نامه ای از عبدالعزیز حکیم که از مسئولان جمهوری اسلامی خواسته بود تا برای مصلحت عراق پشت میز مذاکره با امریکا بنشیند پایان یافت.اندکی بعد محمود احمدی نژاد،که خود را انقلاب تر از انقلابیون نسل اول،و رهبر انقلابی بزرگتر از انقلاب 57 به رهبری آیت الله خمینی می نامد،نامه ای به جورج بوش نوشت،و کارآن قدر بالا گرفت که احمد جنتی که قریب به سه دهه هر منتقد و مخالف خود را متهم به ارتباط با امریکا کرده است،و از تریبون نماز جمعه تهران نگارش چنین نامه ای را "الهام الهی" نام داد.تابوی مذاکره با امریکا اما اکنون شکسته،مانع دوم اما هنوز بر جاست؛چه کسی بر صندلی ایران در مذاکره با امریکا خواهد نشست.برخی از ناظران ماجرای یک ماه گذشته و تنافض در اخبار منتشر شده در باره سفر رهپویان صلح به ایران،و حضور دو امریکایی در همایش هسته ای مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام را،گواهی بر این همین نکته برشمرده اند.
جاسوس بازی بر سر قدرت
در جریان سفر رهپویان صلح که به دعوت سازمان میراث فرهنگی،که تحت امر اسفدیار رحیم مشاعی،معاون و دوست نزدیک محمود احمدی نژاد به ایران سفر کرده اند،روزنامه جمهوری اسلامی و روزنامه رسالت دو رسانه نزدیک به راستگرایان سنتی سفر این گروه را "مشکوک و قابل تامل" دانسته اند.خبرگزاری فارس،خبرگزاری مهر،خبرگزاری آریا،سایت خبری انتخاب،سایت خبری شبستان،و سایت خبری بازتاب که همه از رسانه های نزدیک به راستگرایان تندرو هستند،به نوشته روزنامه جمهوری اسلامی در مدت سفر "22 امریکایی مشکوک" اقدام به پوشش خبرهای این سفر کرده اند.اختلاف دو طیف تندرو و سنتی راستگرا بر سر نشستن بر میز مذاکره با امریکا اما زمانی آشکار می شود که اخبار منتشر شده درباره حضور ویلیام میلر،در همایش هسته ای مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام ،مرور شود.خبرگزاری های مهر،و فارس اندکی بعد از برگزاری این همایش که توسط مرکز تحقیقات استراتزِک ریاست جمهوری که ریاست آن با حسن روحانی است،از حضور "مهمان ویژه"امریکایی در این همایش خبر دادند.خبرگزاری فارس اندکی بعد به افشاگری در این باره دست زد،و از "سوابق مهمان ویژه" پرده برداشت.این خبرگزاری نوشت که:" يك منبع مطلع، سوابق «ميهمان ويژه» همايش «چشم‌انداز برنامه هسته‌اي ايران» را كه از سوي مركز تحقيقات استراتژيك مجمع تشخيص مصلحت دعوت شده است، فاش كرد".منبع مطلع خبرگزاری فارس گفته بود که:"مركز تحقيقات استراتژيك وابسته به مجمع تشخيص مصلحت كه به رياست حسن روحاني اداره مي‌شود، براي برگزاري همايش «چشم‌انداز برنامه هسته‌اي ايران» از شوراي روابط خارجي آمريكا و موسسه آمريكايي «جستجو در زمينه‌هاي مشترك» كمك گرفته و حتي اين موضوع توسط موسويان رييس همايش در آغاز همايش به طور رسمي اعلام شد".بر اساس افشاگری فارس،"مايكل لوي از شوراي روابط خارجي آمريكا،و ويليام ميلر رئيس موسسه جستجو در زمينه‌هاي‌ مشترك به ايران آمدند".این خبرگزاری میلر را مشاور رییس سازمان سیا در امور ایران معرفی کرده،و نوشت که مشاور سابق سازمان سیا ،توانسته در جریان این همایش"حتي در برنامه گفت و گوي ويژه خبر شبكه دوم سيما شركت كند".این خبر چنان در رسانه های راستگراین تندرو منتشر شد،که گویی حسن روحانی،از راستگرایان سنتی که قریب به ده سال ریاست شورای عالی امنیت ملی را نیز بر عهده داشته،خود نیز کارمند سیا بوده است.فشار بر روحانی تا بدان جا پیش رفت که او مجبور شد تا در پاسخ به خبرگزاری مهر بگوید که " هیچ مهمانی وارد کشور نمی ‌شود مگر اینکه وزارت خارجه درخصوص او نظر دهد". خبرگزاری فارس نیز در این باره نوشت که:" حسن روحاني ... در پاسخ به سؤال خبرنگار فارس در خصوص دليل دعوت نمايندگاني از دستگاه ديپلماسي و امنيتي امريكا در همايش قبلي دفتر مطالعات استراتژيك مجمع تشخيص مصلحت نظام گفت: كميته‌اي در وزارت امور خارجه صلاحيت ميهمانان دعوت شده به همايش و سمينارهاي داخلي را تاييد مي‌كند و هيچ ميهماني بدون اين هماهنگي نمي‌تواند ويزا بگيرد".

اگر چه،راستگرایان با همین ترفند رسانه ای توانستند دست اصلاح طلبان،و به خصوص محمد خاتمی را در طول سال های حضورش در دولت برای هر گونه مذاکره ای با امریکا ببندند،اما اکنون خود گرفتار دامی خود ساخته شده اند.سفر رهپویان صلح بر اساس معرفی سایت این گروه غیر دولتی به منظور آشنایی با ایرانیان و پیشگیری از جنگ احتمالی صورت گرفته است.اما اخبار منتشر شده در این باره حکایت اختلاف دو طیف سنتی و تندرو راستگرایان را بر سر دومین مانع مذاکره با امریکا نشان می دهد.رسانه های راستگرا قریب به سه دهه جاسوس سازی،و دشمن شناسی را نه برای خدمت بلکه در خدمت رسیدن به قدرت قرار داده بودند.یک دست شدن قدرت در دست راستگرایان،و شکاف میان دو طیف تندرو و سنتی اکنون آن ها را واداشته تا در غیاب رقیب قدیمی از همان روش ها بر علیه یکدیگر استفاده کنند.دعوای تازه راست سنتی با راست تندرو اما با همان روش کهنه جاسوس سازی و دشمن شناسی جریان یافته است.وگرنه هر عاقلی درعالم سیاست می داند که جاسوس ها به طور رسمی،بیست و دو نفره و در حضور خبرنگاران به جایی سفر نمی کنند.و هیچ وقت هم دیپلمات های شناخته شده،به منظور جاسوسی و به طور رسمی برای شرکت در همایش هسته ای،به هیچ کشوری سفر نمی کنند. حنای راستگرایان در جاسوس سازی و دشمن شناسی،دیگر برای خودشان هم رنگ ندارد.