زوبین
مکث شروین امیدوار بر زندگی و سیاست
Saturday, June 03, 2006
پرونده سازی برای دیپلمات ها
در حالی که سرنوشت پرونده هسته ای جمهوری اسلامی به روزهای حساس خود رسیده،موج تازه ای از تهاجم به دیپلمات های رسمی کشور از سوی برخی از رسانه ها و سایت های خبری نزدیک به دولت آغاز شده است.روز گذشته برخی از سایت های خبری محمد جواد ظریف عضو برجسته هیات پیشین مذاکرات هسته ای و نماینده دائم جمهوری اسلامی در سازمان ملل را متهم کردند که به نظام خیانت کرده است.محمد جواد ظریف دومین عضو هیات پیشین مذاکرات هسته ای است که نزدیکان دولت درصدد پرونده سازی بر علیه او و بر کناری فوری او بر آمده اند.پیشتر سیروس تاصری یکی دیگر از دیپلمات هایی که زیر نظر حسن روحانی مذاکرات سه سال اخیر را وین پیگیری می کرد،ابتدا توسط همین رسانه ها ، و سپس توسط مقامات قضایی به اتهام دادن رشوه متهم و به دادگاه فراخوانده شده بود.به دنبال افشای پرونده سازی برای ناصری ،او از بازگشت به کشور خود داری کرده و هم چنان در وین مستقر است.علاوه بر این خبرهای منتشر شده حاکی از برکناری بسیاری از سفرا و نمایندگان جمهوری اسلامی در روز های آینده است.برخی از ناظران می گویند که مشاوران دولت پس از تشدید بحران هسته ای در هفته های اخیر پیشنهاد کرده اند تا با متهم کردن مذاکره کنندگان پیشین جمهوری اسلامی ،و برکناری سفرا و نمایندگان در کشورهای مختلف علاوه بر توجیه مشکلات پیش آمده در جریان پرونده هسته ای ،برخی نیروهای کم تجربه و البته تندرو را به عنوان دیپلمات راهی کشورهای دیگر کنند.

سیروس ناصری، قربانی اول

اگر چه تخریب دیپلمات های پیشین از نخستین روز های آغاز به کار دولت جدید آغاز شد اما این روند پس از مخالفت های جهانی با اظهارات دو ماه اخیر احمدی نژاد شتاب بیشتری گرفته است.انگشت اتهام راستگرایان تندرو ابتدا به سوس سیروس ناصری نشانه رفت.ناصری که در سه سال اخیر به عنوان یکی از اعضای تیم مذاکره کننده درباره پرونده هسته ای،زیر نظر حسن روحانی و شورای عالی امنیت ملی فعالیت می کرد در نخستین روزهای آغاز به کار دولت جدید ،از سوی روزنامه ها و سایت های خبری نزدیک به دولت به فساد اقتصادی متهم شد.خبرگزاری فارس از خبرگزاری های نزدیک به راستگرایان تندرو ،در نخستین روز های شهریور گذشته خبر داد که:"سیروس ناصری عضو ارشد تیم مذاكره كننده هسته‌ای در یك ماه و نیم گذشته از مراجعت به ایران خودداری كرده است". این خبرگزاری هم چنین به نقل از یک منبع آگاه نوشت که:"از اوایل مردادماه و در پی طرح مسائل پرونده فعالیت مدیرعامل و مسئولان شركت نفتی كیش اورینتال در یك شبكه مافیای نفتی كشور كه سیروس ناصری نایب رئیس هیات مدیره آن است، ناصری در وین اقامت گزیده و از سفر به ایران خودداری می‌نماید". همزمان با انتشار این خبر یکی دیگر از سایت های نزدیک به دولت نیز از قول برخی كارشناسان امنیتی خبر داد که:"حضور سیروس ناصری با سمت نایب رئیس هیات مدیره شركت كیش اورینتال كه شریك شركت‌ها‌لیبرتون با مسئولیت دیك چنی معاون رئیس جمهور آمریكا است، به عنوان عضو اصلی تیم مذاكرات هسته‌ای قابل تامل است".
اخبار منتشر شده چند بار تایید و تکذیب شد ، اما در نهایت نماینده دادستان در پرونده متهمان شركت نفتی اورینتال كیش گفت که:"پرونده آقای سیروس ناصری به دلیل حضور نیافتن در جلسه دادگاه همچنان مفتوح است".قاضی سید مرتضی حسینی نماینده دادستان و مدعی العموم پرونده متهمان شركت نفتی اورینتال كیش "درگفتگو با خبرگزاری فارس و در پاسخ به این سئوال كه با توجه به این كه یكی از متهمان پرونده به دریافت رشوه از آقای سیروس ناصری، متهم است و با عنایت به این كه نامبرده در دادگاه برای دفاع از خود حضور نیافت این مساله چگونه قابل حل خواهد بود، اظهار داشت: پرونده ایشان به دلیل عدم حضور در جلسه دادگاه مفتوح اعلام شده و به محض این كه نامبرده به ایران مراجعه كند بایستی با مراجعه به دادسرا اظهارات خود را اعلام كند". این خبرگزاری در ادمه به نقل از همین مقام قضایی نوشت که:" سیروس ناصری متهم به پرداخت رشوه بیش از نیم میلیون دلاری از حساب سوئیس خود به مشاور عالی شركت نفت و گاز پارس برای موفقیت در قراردادهای نفتی شده است".

دسته گلی برای ظریف
اندکی بعد از ناصری اما نوبت به محمد جواد ظریف مذاکره کننده ارشد در پرونده هسته ای، و نماینده دائم جمهوری اسلامی در سازمان ملل رسید.ظریف که قریب به سه سال ظیش با حکم مخصوص عالی ترین مقام جمهوری اسلامی از سوی جمهوری اسلامی راهی نیویورک شده بود به گفته برخی از منابع نزدیک به وزارت خارجه اختیار تام داشت تا برای خروج جمهوری اسلامی از فشارهای بین المللی علاوه بر نمایندگی در سازمان ملل ، به رایزنی ، مذاکره و ملاقات با مقامات امریکایی بپردازد.او از هنگام آغاز مذاکره با سه کشور اروپایی درباره پرونده هسته ای با عنوان مذاکره کننده ارشد وارد هیات نمایندگی جمهوری اسلامی شد.با این همه اکنون که نوبت به پرونده سازی برای دیپلمات ها رسیده،او نیز از تهاجم در امن نمانده است.در نخستین روز های آغاز به کار دولت جدید ابتدا رسانه های نژدیک به ئولت با انتشار خبر استعفای او تلاش برای برکناریش را آغاز کردند اما این خبر از سوی برخی از مقامات تکذیب شد.پس از تغییرات گسترده در شورای امنیت ملی محمد جواد ظریف نیز از تیم مذاکره کننده هسته ای کنار گذاشته شد.با این همه نمایندگی دائم در سازمان ملل هم چنان پست سازمانی ظریف باقی ماند، اما با تهاجمی که در هفته های اخیر رسانه های نزدیک به دولت بر علیه ظریف آغاز کرده اند،سرنوشت این دپلمات را نیز در هاله ای از ابهام فرو برده است.
موج تهاجم به ظریف اندکی بعد از انکار کشتار یهودیان در جنگ دوم جهانی از سوی احمدی نژاد آغاز شد.رسانه های نزدیک به دولت ابتدا خبر دادند که :"پيش نويس قطعنامه اي به نفع صهيونيست با حضور نماينده ايران در نشست مجمع عمومي سازمان ملل متحد به تصويب رسيده است".آنها هم چنین نوشند که:"در جلسه سخنگوي وزارت امور خارجه با خبرنگاران، خبرنگار روزنامه كيهان از آصفي پرسيده؛ حدود 10 روز پيش از نخستين موضع گيري دكتر احمدي نژاد عليه صهيونيست ها پيش نويس قطعنامه اي مبني بر ممنوعيت ايجاد ترديد درباره هولوكاست توسط آمريكا در مجمع عمومي سازمان ملل مطرح شده بود كه غير از ونزوئلا، مالزي، اندونزي و مصر نمايندگان ساير كشورها از جمله ايران توان رأي منفي ندارند. آيا اين مسئله را پيگيري كرده ايد؟آصفي كه معمولاً در حاضر جوابي موفق است، در مواجهه با اين پرسش ابتدا كمي مكث كرد و آنگاه با كمي ترديد موضوع را تاييد كرد و در نهايت از خبرنگار مزبور اجازه خواست تا اين مسئله را بررسي كند". یک سایت خبری دیگر هم در این باره به نقل از يك منبع مطلع نوشت که:"ماجراي مجمع عمومي سازمان ملل صحت دارد، اما چون جزو اخبار محرمانه وزارت خارجه بود، آصفي را غافگير كرد و ترديدش هم براي آن بود كه اين موضوع را تكذيب بكند يا خير كه البته از بيم آنكه خبرنگار سؤال كننده سندش را هم رو كند، مجبور به تأييد آن شد".سایت های خبری نزدیک به دولت البته ننوشتند که سند محرمانه وزارت خارجه در دست خبرنگار روزنامه کیهان چه می کرده است. روز گذشته اما بار دیگر برخی از سایت های خبری نزدیک به دولت از" خيانت هاي بي سر و صداي نماينده جمهوري اسلامي در سازمان ملل عليه نظام" خبر دادند.یکی از این سایت ها در این باره نوشت که:"نماينده دائم ايران در سازمان ملل ( نيويورك ) در تعيين يك صهيونيست به عنوان معاون مجمع عمومي سازمان ملل مشاركت داشته است".یکی از این سایت ها نیز نوشت که:" خبر ديگري حاكي است، نامبرده پيش از تصويب اين قطعنامه، در نشست مورخ 23 / 3 / 84 مجمع عمومي و دقيقاً در زمان بين انتخابات مراحل اول و دوم رياست جمهوري در ايران، شاهد انتخاب « دان گيلرمن » نماينده دائمي اسراييل در سازمان ملل به عنوان معاون رييس مجمع عمومي سازمان ملل بود و هيچ گونه تحرك منفي از خود نشان نداد كه چون اين رأي گيري ـ همچون رأي گيري نشست 10 / 8 به صورت اجماعي بود ـ رأي منفي ندادن نماينده جمهوري اسلامي ايران به منزله دادن رأي مثبت است". در گزارش این سایت خبری هم چنین آمده که:"نكته قابل تأمل اينكه همين دان گيلرمن در نشست 10 / 8 / 84 مجمع عمومي شرايط تقديم و تصويب طرح ممنوعيت ترديد در هولوكاست را فراهم كرد كه در اينجا نيز با همراهي نماينده ايران، محمد جواد ظريف، مواجه شد. حال آنكه مالزي، اندونزي، مصر و ونزوئلا به اين قطعنامه رأي منفي داده بودند".
اگر چه محمد جواد ظریف هنوز نماینده جمهوری اسلامی در سازمان ملل است اما برخی کارشناسان می گویند که انتشار چنین اخباری در سایت ها و رسانه های نزدیک به دولت نشانه هایی از کنار گذاشتن او در هفته های آتی است و زمینه سازی برای تغییرات گسترده تری در سطح دیپلمات های جمهوری اسلامی است.

نوبت به دیپلمات ها رسید

اگر چه با روی کار آمدن جدید تغییرات وسیعی در مدیران داخلی کشور رخ داد، و بسیاری از نیروهای نظامی و اطلاعاتی در پست های اجرایی به کار گرفته شدند،اما این تغییرات هنوز در دستگاه دیپلماسی کشور آن گونه که راستگرایان تندرو طالبش هستند رخ نداده است.اظهارات چند ماه اخیر محمود احمدی نژاد را که برخلاف شعارهای انتخاباتیش مبنی بر عدالت گستری و رفع فقر در کشور،بر مسایل بین المللی متمرکز بوده اکنون برای جمهوری اسلامی هزینه های بسیاری به ارمغان آورده است.تا جایی که در روز های اخیر بسیاری از مقامات رسمی در اظهاراتی از مردم خواسته اند تا خود را برای تحریم های گسترده آماده کنند.برخی از کارشناسان می گویند احمدی نژاد و دولتش برای فرار از وعده های انتخاباتی به فرافکنی در عرصه خارجی رو آورده اند.با این حساب موج تازه تهاجم به دیپلمات های رسمی جمهوری اسلامی که از سوی خود دولت و رسانه های نزدیک به آن آغاز شده،بخش دیگری پازلی است که به تدریج شکل می گیرد تا بحران حکومت را به بحرانی برای ملت بدل کند.یکی از صاحب نظران می گوید:"در دنیا سابقه ندارد که دولتی دیپلمات های خود در چنین سطحی رابه خیانت متهم کند،اما این اتفاق بی نظر دارد برای دیپلمات های نظام رخ می دهد".او درباره علت چنین تهاجمی به دیپلمات ها را حاکمیت دو گانه در کشور دانسته و می گوید:"در ایران وزارت خارجه بیشتر نقش ستادی دارد و تصمیم ها در جای دیگری گرفته می شود.البته دولت های پیشین به این نکته توجه داشتند و اختلاف ها را علنی نمی کردند.اما در دولت جدید یک اتفاق دیگر افتاده و دولت از سیاست خارجی دارد به عنوان ابزاری برای فرار از وعده های داده شده بهره می گیرد.تنش زایی جزیی از سیاست دولت است تا بتواند فشارهای خارجی را دلیل نارسایی های داخلی عنوان کند.برای تحقق چنین سیاستی دولت نیاز به تغییرات وسیع در سطح دیپلمات ها دارد و می خواهد با به کار گرفتن نیروهایی که احتمالا سوابقی امنیتی و اطلاعاتی دارند خودش را برای استمرار درگیری با دنیا آماده کند".یکی دیگر از صاحب نظران درباره علت پرونده سازی رسانه ای و حتا قضایی برای دیپلمات ها می گوید:"شیرازه تصمیم گیری درحال از هم پاشیده شدن است.نمایندگان مجلس می گویند که در جریان سیاست خارجی نیستند.دیپلمات ها نمی توانند خودشان را با اظهارات رییس دولتی که هر روز حرف های غیر دیپلماتیک می زند،هماهنگ کنند،برای همین هم به خیانت متهم می شوند،و برایشان پرونده می سازند تا سکوت کنند و میزان هزینه ها ناشی از چنین اظهارالتی را افشا نکنند".
برخی دیگر از کارشناسان می گویند وقتی چندی پیش عبدالحلیم خدام دست به افشارگری بر علیه بشار اسد زد،دولتمردان ایرانی هم نگران شدند، و موج تازه ای برای تغییر هر چه سریع تر دیپلمات های رازدان را به راه انداخته اند.یکی از این کارشناسان می گوید:"فرض کنید که سیروس ناصری یا محمد جواد ظریف دهان باز کنند،و اسراری را که در سینه دارند علنی کنند آن وقت چه اتفاقی خواهد افتاد".به گفته این کارشناس برخی در صددند تا از پیش با پرونده سازی بر علیه دیپلمات هایی که دور از دست اند آنها را بی اعتبار کنند تا اتفاقی که در سوریه افتاد به هر شکلی برای جمهوری اسلامی تکرار نشود.